Gelukkig!!!!

Ouderen leven langer, zijn gezonder en rijker

‘65-Plussers van nu hebben het veel beter dan hun leeftijdsgenoten van twintig jaar geleden. Gemiddeld genomen leven ze langer en zijn ze gezonder en rijker. Een kleine 90 procent van de ouderen van nu vindt zichzelf een gelukkig mens.’

Gisteren 7 maart 2017 een klein artikel in de Trouw. Dit viel direct op want vele berichten over ouderen, mantelzorgers, werknemers in verpleeghuizen geven aan dat het met de ouderenzorg niet goed gesteld is. Je zou kunnen stellen dat deze ouderen lijden onder deze druk. Niets lijkt minder waar. Laten we het bij de ouderen dan verbaasde mij deze 90 %.  Daar moeten ook ouderen bij zitten die met ziekten te maken hebben.  Er zijn ongeveer 3,1 miljoen ouderen in Nederland. Ruim 90 % van de ouderen boven de 75 heeft tenminste 1 of meer chronische ziektes onder de leden. Er moeten dan toch ouderen zijn die ondanks hun ziekte gelukkig zijn! Dat lijkt goed nieuws te zijn ondanks alle negatieve berichten in de ouderenzorg over slechte verpleeghuizen, langer thuiswonend, eenzaamheid en wegvallen van verzorgingshuizen.

De basis van geluk is dat er geen reden is om ongelukkig te zijn!

Geluk (of gelukkig zijn) kan worden omschreven als het tevreden zijn met de huidige levensomstandigheden. Hierbij kunnen er verschillende positieve emoties aanwezig zijn, zoals vreugde, vredigheid, ontspannenheid en vrolijkheid. Gelukkig zijn is het tegengestelde van ongelukkig zijn, wat bestaat uit een gevoel van ontevredenheid en vaak samengaat met depressie, overspannenheid, woede of verdriet.

Dit was een reden om eens in Huize Wezup te gaan onderzoeken of de mensen die hier wonen en voor de dagbehandeling komen gelukkig zijn.  In Huize Wezup wonen mensen met een zorgprofiel 5 of hoger. Met een zorgprofiel heb je een 24 uurs intensieve zorgbehoefte. Dit kan zijn een intensieve dementiezorg, NAH problematiek of een zware lichamelijke handicap. Geen zaken waar je vrolijk van zou worden. In Huize Wezup komen over het algemeen de mensen ongelukkig binnen. Depressie, woede en verdriet zijn uitingen waar we mee te maken hebben. Door de aanpak, visie zien we na verloop van tijd deze verschijnselen afnemen en/of zelfs verdwijnen. De behandeling doet denken aan de tijd dat ik werkzaam was op de BPA in Bloemendaal. Dit was een afdeling voor mensen met een bipolaire stoornis. Deze afdeling werd  opgezet door prof. dr. W.A. Nolen. Veel structuur, dag en nachtritme, beweging, regelmaat in voeding en persoonlijk aandacht. Beperking van de benzodiazepines.

Tijdens de koffie in Huize Wezup gisteren aan de grote tafel dit onderwerp besproken. Opvallend dat iedereen mee kon doen. Wel verwacht omdat we regelmatig gesprekken voeren over diverse onderwerpen en thema’s. Het artikel besproken en aangegeven dat wij benieuwd waren of de mensen die hier wonen of ons bezoeken gelukkig zijn en of er dingen waren die zij nog in de toekomst willen doen.  Onze oudste inwoner 92 jaar wist direct wat ik bedoelde. Hij gaf aan erg ongelukkig te zijn  geweest in Frankrijk enkele jaren geleden. Zijn echtgenote kwam te overlijden en hij raakte de  weg kwijt en voelde zich doodongelukkig. Het was dat zijn dochter uit Beilen een woonvoorziening wist bij haar in de buurt anders was het niet goed met hem afgelopen. Sinds hij bij Huize Wezup woont voelt hij zich gelukkig!  Bij Dhr. zou er sprake zijn van een dementieel syndroom. Dhr. heeft wel eens zijn eigen verhaal over dingen maar dit verhaal klopte. Dat dhr. zich gelukkig voelt zien we al langer alleen dat hij aangeeft ongelukkig te zijn geweest toen zijn echtgenote overleed is nieuw voor ons. Een andere inwoonster sluit direct aan dat het leven veranderde toen haar echtgenoot overleed enkele jaren geleden. Zij en haar echtgenoot deden veel dingen samen en dit hield op. Mevr. zegt gelukkig te zijn dat ze nu hier woont.  Het kostte haar moeite in het begin om zich aan te passen maar dit is aardig gelukt. Volgens haar familie is het heel wat dat zij dit zegt.

Gisteren maakte we met haar mee dat er wel degelijk leervermogen is bij mensen met een dementiesyndroom. Al een paar weken zijn we bezig om te vragen of mevr. ontlasting heeft gehad. Ondanks dat we weten dat ze dit regelmatig moet hebben weet mevr. dit niet te herinneren. Gisterochtend kwam mevr. om 8.00u zeggen dat zij ontlasting had gehad en of we wilde kijken! Zelfs om 12.00u wist zij nog dat dit die ochtend was gebeurt. Een andere dame met een dementiesyndroom kwam depressief binnen en lag veel op bed in de thuissituatie. In Huize Wezup ligt zij alleen tussen de middag en ’s nachts op bed. Gaat er nu 22.00u in en staat om 8.00 op. Zij voelt zich gelukkig. Ik probeerde haar nog op andere gedachten te brengen maar zij blijft bij haar standpunt en het is goed. Wij zien haar vrijwel altijd vrolijk  en zeer betrokken in de groep. Een dagbezoekster staat op de lijst om in Huize Wezup te komen wonen. Ze heeft een LG5 indicatie en met name in gecompliceerde lichamelijk problematiek. Ze wil liever vandaag dan morgen inwonen en mevr. vindt het vreselijk dat er geen plaats is. Bij deze vrouw speelt het overlijden van haar partner een grote rol. Sinds het overlijden voelt ze zich alleen en depressief. Mevr. zegt gelukkig te zijn dat ze nu weer een paar dagen onder de mensen is en vindt het vreselijk om ’s avonds weer terug te moeten gaan naar huis. Het gevoel weer onder de mensen te zijn maakt haar gelukkig. Bij een andere dame die in een zeer slechte lichamelijk conditie binnen kwam speelt het verlies van haar partner een beperkte rol van het ongelukkig zijn. Dit is voor al weer langer geleden en meer staat het lichamelijke onwelzijn op de voorgrond.  Mevr. was zeer ongelukkig toen zij hier werd opgenomen en nu het lichamelijk beter gaat met haar voelt zij zich gelukkig. Mevr. was uitbehandeld en de cardioloog had haar al opgegeven! We zien mevr. met de dag opknappen en hebben zelfs onze vraagtekens bij de diagnose dementie. De laatste dame die aan het woord kwam voelt zich wel prettig maar zou haar partner meer op bezoek willen hebben. Partner kiest nu ook meer voor zichzelf en heeft de zorg overgedragen na jarenlang voor haar te zorgen. Hier zien we dat het ontbreken van haar partner een grote rol speelt in de mate van geluk. Zeker omdat mevr. weet dat partner in haar huis woont. Mevr. heeft een wens voor de toekomst maar wil deze niet uitspreken!

Ouderen bij Huize Wezup zeggen gelukkig te zijn. Bij het grootste deel van de mensen speelt het verlies van hun partner een grote rol om ongelukkig te zijn. Door het wonen in een kleinschalige woonzorgvoorziening waarbij er persoonlijke aandacht, activiteiten en veel interactie is met andere bewoners lijkt dit verlies gecompenseerd te worden. Deze mensen kunnen ondanks hun cognitieve problemen goed aangeven of zij gelukkig of ongelukkig zijn.  Belangrijk punt in deze is dat het risico zit in tijd na het overlijden van de partner. Terugtrekking, vereenzaming, verwaarlozing en depressie liggen op de loer. Het verschil met de tijd voor het overlijden van de partner en daarna kan zeer groot zijn. Het risico van ongelukkig zijn is zeer groot op dat moment.

Preventie zal hier meer op gericht moeten zijn!

Jan ‘t Hoen